Een servies gemaakt van de luchtvervuiling uit je eigen leefomgeving spreekt het meest aan. Daarom zijn al van een verschillende steden edities Servies gemaakt. Op verzoek van inwoners, organisaties of opleidingen is al dan niet samen stof verzameld en verwerkt tot lokale Serviezen. In sommige gevallen zijn die ingezet bij een evenement of aangeboden aan iemand als aanmoediging bij de aanpak van een schonere lucht.
In iedere stad is samengewerkt met andere mensen met bijzondere verhalen, in andere lucht met ander stof. Maar steeds met de zelfde zorgen en zelfde positieve energie om ermee aan de slag te gaan. De lijst steden groeit, net als de collectie Servies, in binnen- en het (verre) buitenland.
Op naar een Wereld Tafel.
Ingewikkelde stof
Van de steden waarvoor een Servies is gemaakt of gaat worden, is in deze grafiek te zien wat de gemeten hoeveelheid fijnstof is. Voor een gevoel voor hoeveelheden en context. Zoals in het hoofdstuk ‘Wat’ is beschreven richt het project zich op de grofste fijnstof, PM10, ook al zijn de kleinere deeltjes slechter voor de gezondheid, en ook al hangt er nog veel meer dan alleen fijnstof in de lucht.
Plekken in steden waar de lucht het meest vervuild is, zijn meestal langs drukke verkeersaders. Het zijn die plekken, in het bijzonder die waar bovendien veel mensen wonen, waar stof is geoogst en waarvoor data zijn geraadpleegd. Gemeten of berekende gemiddelden van steden kunnen wat lager liggen. Data zijn na even zoeken veelal online te vinden of opvraagbaar.
Het blijft ingewikkelde materie. Data vertellen lang niet alles, bij ieder bezoek aan een stad wordt dat weer duidelijk. Zo blijkt in Kiel, dat als enige in het rijtje onder de adviesnorm voor fijnstof blijft, veel meer te spelen dan wat de statistieken laten zien.
Dan zijn er nog de grilligheden die buiten het beeld van de statistieken blijven, maar waarmee inwoners zeker te maken hebben. Hoe vaak en hoe lang pieken van hoge concentraties gemeten worden lees je niet terug in gemiddelden. In Beijing is het bijvoorbeeld mogelijk dat er op het ene moment een concentratie van wel 300µg/m3 PM2,5 wordt gemeten, terwijl een uur later de wind de lucht kan hebben opgeklaard tot 50µg/m3. (En waar waait het dan heen?)
Tot zover een introductie in de complexiteit van de materie.